راهنمای جامع اهدا کلیه AB- از دهبارز

پیرانشهر

پیرانشهر یکی‌ از شهرهای منطقه غرب کشور ایران می‌‌باشد که مرکزیت شهرستان مربوطه از استان آذربایجان غربی را برعهده دارد و در نیمه جنوبی استان مذکور واقع گردیده است. این شهر در خطه کُردستانات قرار دارد. بر اساس تمدن شهرنشینی و نویافته‌هایی از دوره پارینه سنگی، پیرانشهر یکی از قدیمی‌ترین سکونتگاه‌ها و مناطق خاورمیانه است.
آنچه امروزه پیرانشهر نامیده می‌‌شود، در قدیمی‌‌ترین منابعی که نامی‌ از آن رفته "لاهیجان" یا "ملک لاهیجان" ثبت‌شده است (سیستانی؛1378 ؛224).
شهر پیرانشهر با فاصله زمینی ۱۱۰ کیلومتری از مرکز استان (ارومیه)، از غرب و جنوب غربی به کوهستان‌های مرتفع ختم می‌گردد. به استثنای این عوارض ارتفاعی، سایر جهات شهر با دشت‌های کم‌عارضه و مسطح ارتباط دارد. فاصله تقریبی این شهر با شهرهای تهران و تبریز به ترتیب (۵۶۶) و (۲۵۰) کیلومتر است. این شهر در مجموع منقسم به ۱۵ محله می شود و اقلیم آن معتدلِ مایل به سرد و نیمه‌مرطوب است.
شهر پیرانشهر به دلیل داشتن ۶۰۰ میلی‌متر بارندگی در سال از زیباترین شهرهای کشور به‌شمار می‌رود. این شهر به دلیل قرار گرفتن در مسیر جاده ترانزیت ایران با کشور عراق و منطقه خودمختار کردستان و دیگر کشورهای حوزه دریای مدیترانه، یکی از بزرگ‌ترین مراکز تجارت خارجی در ایران است.
پیرانشهر به صورت کنونی شهری است که در قرون اخیر پا به عرصه وجود نهاده است اما در نقطه کنونی پیرانشهر سابقه دراز فرهنگ و تمدن و تاریخ وجود دارد. آثار کشف شده کنونی نشان دهنده وجود مدنیت و فرهنگ و جامعه پویا دراین منطقه بوده است و مطمئناً کاوش‌های بیشتر باستان‌شناسی سابقه درازعمر زندگی اجتماعی و تناقضات شهری‌گری را در این نقطه از سرزمین ایران نشان خواهد داد.
اولین قبایلی که به سرزمین پهناور ایران آمدند، قبیلهٔ پارسوا بودند و در این نقطه از شهرستان پیرانشهر و بخش لاجان (پسوا) سکنی گزیدند یعنی اینجا یکی از قدیمیترین پایگاه‌های تمدن و فرهنگ ایرانی در درازنای تاریخ است. پسوا قریه نسبتاً بزرگی در نزدیکی پیرانشهر است که نام آن به گفته ولادیمیر مینورسکی ایران‌شناس، سکونت‌گاه‌های ایرانیان را از قرن نهم پیش از میلاد به یادگار گذاشته و یادآور «اقوام پارسوا» ذکر شده در گزارش‌های فرمانروای آشوری شلمانسر سوم است. (حکومت ۸۵۸–۸۲۴ پ. م)
همانطور كه از نام قديمى آنچه امروز به نام پیرانشهر مى شناسيم ،معلوم مىشود، حكايت از سابقه درخشان و جايگاه مهمى كه اين منطقه در فرهنگ و تمدن و تجارت و به قول امروزي‌ها ترانزيت داشته است ،مشخص مى شود پیرانشهر، بر سر راه جاده مهم ابريشم، كه شرق عالم را به غرب و چين را به اروپا متصل مى كرد، قرار دارد. نام (خانه) به معنى جايگاهى است كه در مسير كاروان‌ها و رفت و آمدهاي فراوان قرار می‌گیرد. يعنى اين منطقه بارانداز و نيز محل اقامت و عبور و مرور دائم كاروان‌ها و اقوام بوده و سابقه تاريخى آن به شهادت صدها اثر مشخص‌شده باستانى و ده‌ها اثري كه احتمالاً هنوز كشف نشده است به بیش از هفت هزار سال قبل مى رسد.
این شهر مانند شهرهای دیگر، افراد مختلف از نواحی دیگر شهرستان و سایر مناطق کردستان و ایران به آن سرازیر شده ا‌ند. بنا‌بر‌این از یک ساخت اجتماعی واحد و متجانسی برخوردار نیست، مع ذلك، در این شهر غلبه جمعیتی با ایرانیان کُرد است و با توجه به رسمی بودن زبان فارسی در مناطق کُردنشین و دیگر نقاط ایران، همهٔ اهالی شهرستان پیرانشهر بر زبان فارسی مسلط بوده و آن را به عنوان زبان میانجی و زبان بین‌قومی استفاده می‌نمایند.
اهالی پیرانشهر که به زبان کُردی تکلم و به زبان فارسی مکاتبه و به زبان عربی دعا و نماز می‌خوانند؛ مشتمل بر چندین ایل و طایفه با منشأهای مختلف می‌باشند که بخش اعظم آنها طوایف آریایی‌تبار و بومی غرب ایران هستند.
با استناد به گزارش مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، این شهر با ضریب رشد ۵/۸ درصد، ۹۱٬۵۱۵ نفر جمعیت در قالب ۱۶٬۴۰۷ خانوار را در خود جای‌داده است. با نواحی منضمه، جمعیت آن در حدود ۱۵۰ هزار تن می گردد و جمعیت نسبی‌ آن ۱۱۰ نفر بر هکتار می‌‌باشد.